၂၀၂၀ ခုနှစ် ပွင့်သစ်စ အစီရင်ခံစာ
မြန်မာကုမ္ပဏီ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ပွင့်သစ်စ/ မြန်မာကုမ္ပဏီများ၏ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ဆဌမအကြိမ်မြောက် အစီရင်ခံစာကို Myanmar Centre for Responsible Business နှင့် Yever တို့က ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပွင့်သစ်စ အစီရင်ခံစာ
အစီရင်ခံစာ အနှစ်ချုပ်
ရလဒ်များ တင်ပြချက်
သတင်းထုတ်ပြန်ချက်
| ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ပွင့်သစ်စ အစီရင်ခံစာတွင် ကုမ္ပဏီ ၂၆၀ ခုကို အကဲဖြတ်ပြီး ရန်ကုန်စတော့အိတ်ချိန်းဝင် ကုမ္ပဏီများ၊ အများနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကုမ္ပဏီများ၊ ၊ ပုဂ္ဂလိကပိုင် ကုမ္ပဏီများနှင့် နိုင်ငံပိုင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများပါဝင်သည်။ အစီရင်ခံစာ တွင် ဘဏ်များအားလုံးပါဝင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဘဏ်များ မှာ အဆင့်တန်းမြင့်မားသည့် ကော်ပိုရိတ်စီမံအုပ်ချုပ်မှု တစ်ခုရှိရန် လိုကြောင်းကို ထင်ဟပ်စေသည်။ ပွင့်သစ်စအစီရင်ခံစာသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကုမ္ပဏီစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဆိုင်ရာကော်ပိုရိတ်ဆိုင်ရာ ထုတ်ဖော်ကြေညာခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ရည်မှန်းချက် အမြင့်ဆုံးသော အများပြည်သူဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာတစ်စောင် ဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် အမှတ်အများဆုံးရရှိသည့် မြန်မာကုမ္ပဏီသုံးခုမှာ uab bank ၊ City Mart Holdings Group (CMHL) နှင့် Shwe Taung Group တို့ဖြစ်သည်။ ဤကုမ္ပဏီများသည် ယခင် အစီရင်ခံစာ များတွင်လည်း ထိပ်ဆုံး ၁၀ခုစာရင်းတွင် ဖော်ပြခြင်းခံခဲ့သည်။ ထိုကုမ္ပဏီများအားလုံးသည် ၎င်းတို့၏ ထုတ်ဖော်ကြေညာချက်များကို တိုးတက်အောင် ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေသည်ကို ၂၀၂၀ပြည့်နှစ် ပွင့်သစ်စမှ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ရမှတ်များသည့်အခြားကုမ္ပဏီများမှာ Yoma Bank, First Myanmar Investment Public (FMI), Max Myanmar Group, Kanbawza Bank (KBZ), Myanmar Thilawa SEZ Holdings, TMH Telecom Public နှင့်Dagon Group တို့ဖြစ်သည်။ အခြားတဖက်တွင် အကဲဖြတ်သည့်ကုမ္ပဏီ၂၆၀ အနက် ၉၈ခု/ ၃၈ ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဝဘ်ဆိုဒ်မရှိပါ။ သို့သော်ယင်းမှာ ယခင်နှစ် (၂၀၁၉) ထက် ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်လာ ခြင်းဖြစ်သလို ၂၀၁၈ (၄၄ ရာခိုင်နှုန်းထက်) တိုးတက်လာခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံပိုင်လုပ်ငန်းများအနက် Yangon Electricity Supply Corporation (YESC) နှင့် Myanmar Shipyards တို့သည် ပျမ်းမျှအမှတ် (၂ရာခိုင်နှုန်း) အထက်သို့ရ ရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အစီရင်ခံစာတွင် ပျမ်းမျှရမှတ် များ တိုးမြှင့်လာသော်လည်း နိုင်ငံပိုင် လုပ်ငန်းများမှာ ၂၀၁၉ တွင် ပျမ်းမျှ ၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိရာမှ ၂၀၂၀တွင် ၂ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရရှိသည်။ သတင်း အချက်အလက်များ တိုးချဲ့တင်ပြမှုမရှိခြင်း နှင့် နောက်ဆုံးသတင်းအချက် အလက်များ တင်ပြမှုမရှိခြင်းတို့ကြောင့် စိန်ခေါ်မှု အရှိဆုံးအမှတ်စာရင်း အမျိုးအစား ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ၂၀၂၀အစီရင်ခံစာသည်လည်း ၂၀၁၉ နှင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်များတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော အစီရင်ခံစာများကဲ့သို့ပင် အာဆီယံကော်ပိုရိတ် အုပ်ချုပ်ပုံစည်းမျဉ်းများ (ACGS )ကို အသုံးပြုပြီး ကော်ပိုရိတ်အကြာင်းအရာ၊ ကော်ပိုရိတ် စီမံအုပ်ချုပ်ပုံ၊ ရေရှည် တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် အစီရင်ခံခြင်း တို့ နယ်ပယ် ၄ မျိုး ကို အကဲဖြတ်ထားသည်။ ထို့အပြင် ယခုနစ်တွင် အမှတ်ပေး စနစ်အား ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုနှင့် အစီခံခြင်းဆိုင်ရာ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်နေမှုနှင့် စွမ်းဆောင်မှုအား ခွဲခြား သိသာရန်အတွက် လိုက်လျောညီထွေမှုရှိအောင် အနည်းငယ် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ စာရင်းဝင် ကုမ္ပဏီ နှင့် အစုရှယ်ယာရှင် ၁၀၀ကျော်ရှိသည့် အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီတို့ ကို စံသတ်မှတ်ချက် ၁၄၃ ဖြင့် အကဲဖြတ်ခဲ့သည်။ ပုဂ္ဂလိကပိုင် ကုမ္ပဏီများနှင့် နိုင်ငံပိုင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအား စံသတ်မှတ်ချက် ၁၁၃ ဖြင့်အကဲဖြတ်ခဲ့ပြီး၊ စာရင်းဝင် ကုမ္ပဏီနှင့် အစုရှယ်ယာရှင် ၁၀၀ကျော်ရှိသည့် အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီများ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည့် သတင်းအချက် အလက် ထုတ်ဖော်ကြေညာခြင်းအတွက် အပိုရမှတ်အဖြစ် နောက်ထပ် စံသတ်မှတ်ချက် ၃၀ ကို အကဲဖြတ်ခဲ့ သည်။ ယခုနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီများ၏ ကတိကဝတ် များသည် ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေးတွင် မည်သို့ ထပ်တူနီးပါးကျ အောင် လုပ်ဆောင်နေသည်ကို ထင်ဟပ်စေရန်နှင့် လေးစားလိုက်နာမှု ဦးစားပေး ထုတ်ဖော်ကြေညာခြင်းကို ပိုမိုပြီးပြည့်စုံသော ချဉ်းကပ်မှု နှင့် ဘက်ပေါင်းစုံမှ ထည့်သွင်းစဉ်းစားသော ချဉ်းကပ်မှုကို လုပ်ဆောင်သည့် ကုမ္ပဏီများကိုဆုချရန် အတွက် မူဝါဒ နှင့် ရေရှည်တည့်တံ့ခြင်းဆိုင်ရာ စံသတ်မှတ် ချက်အချို့ကို အကဲဖြတ်ရန်အမှတ် ပေးစနစ်အသစ် (ဝ ၊ ၁ ၊ ၂) ကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ပရဟိတလုပ်ငန်းနှင့် SDGs များအား စီမံအုပ်ချုပ်နှင့် ပတ်သက်၍ နောက်ထပ် စံသတ်မှတ်ချက်များကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ အစီရင်ခံစာသည် ၂၀၁၈ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရေရှည် တည်တံ့ ခိုင်မြဲပြီး ဟန်ချက်ညီသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု စီမံကိန်း နှင့် ရေရှည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ပန်းတိုင်ဖြစ်သော SDG16 ကို ထောက်ပံ့နိုင်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း MCRB နှင့် Yever သည် ကုမ္ပဏီများ၏ ကော်ပိုရိတ် မူဝါဒများ၊ အစီရင်ခံခြင်း၊ ထုတ်ဖော်ကြေငြာခြင်းနှင့် မသန်စွမ်းသူများ အပါအဝင် အားလုံးအသုံးပြုနိုင်သည့် ဝဘ်ဆိုဒ်များ ရှိစေရန် တို့နှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာဒါရိုက်တာများ အင်စတီကျုမှ ပို့ချသော သင်တန်းများနှင့်တွဲဖက်ကာ အထောက်အပံ့ပြုပို့ချ ပေးနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ထားပါသည်။ နောက်ထပ် ပွင့်သစ်စ အစီရင်ခံစာကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ပြန်ပါမည်။ |
ပွင့်သစ်စ အစီရင်ခံစာသည် ၂၀၂၀ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ထွက်ရှိလာမည် ဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ အကဲဖြတ်စစ်ဆေးမှုကို ဤနေရာတွင် လေ့လာနိုင်ပါသည်။
Webinar တွင် မျှဝေခဲ့သော အမှတ်ပေးခြင်း လုပ်ငန်းစဥ်နှင့် ပတ်သက်သည့် တင်ပြမှု (၂၀၂၀ ခုနှစ် မေလ ၁၄ရက်)
MCRB နှင့် Yever တို့သည် လက်ရှိ အမှတ်ပေးခြင်း လုပ်ငန်းစဥ်အား ရှင်းပြရန် မေလ ၁၄ရက်နေ့က webinar တစ်ခု ကျင်းပခဲ့သည်။ အကြမ်းဖျဥ်းရမှတ်များအား ဆွေးနွေးလိုသော ကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် transparency@myanmar-responsiblebusiness.org သို့မဟုတ် transparency@yever.org သို့ ဆက်သွယ်ရန် ဖိတ်ခေါ်ထားပါသည်။
Results of the preliminary assessment
အကြမ်းဖျင်းရမှတ်များကို ကျွန်ုပ်တို့ထံတွင် ဆက်သွယ်ရန် အချက်အလက်များရှိသော ကုမ္ပဏီများထံသို့ စာများနှင့် အီးမေးလ်များ ပို့ထားပြီဖြစ်ပြီး ၂၀၂၀ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၃၁ရက်နေ့တွင် ရှိသော ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကို အခြေခံမည့် နောက်ဆုံးရမှတ်အား ပိုမိုရရှိစေရန်အတွက် သတင်းအချက်အလက်များ အသေးစိတ်ထုတ်ဖော်ကြေညာရန် ဖိတ်ကြားထားပြီးဖြစ်ပါသည်။
ပဏာမ အမှတ်ပေးခြင်း လုပ်ငန်းစဥ်အရ ကုမ္ပဏီပေါင်း ၂၇၇ ခုအနက် ၁၆၁ ခုသာ အသုံးပြုလျက်ရှိသော ဝက်ဘ်ဆိုဒ်များရှိသည် (၂၀၁၉ ခုနှစ်ကမူ ၅၆% ရှိခဲ့သည်။) ကို တွေ့ရသည်။ ပထမအကြိမ် အကဲဖြတ်စစ်ဆေးရာတွင် ၂၀၁၉ခုနှစ်အစီရင်ခံစာကဲ့သို့ပင် စုစုပေါင်းပျမ်းမျှရမှတ်သည် ၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် လွန်ခဲ့သောနှစ်က ဝက်ဘ်ဆိုဒ်အား မွမ်းမံခဲ့သော ကုမ္ပဏီမှာ အခု၃၀သာ ရှိခဲ့သည်။ လုပ်ငန်းအမျိုးအစားအမျိုးမျိုးမှ ကုမ္ပဏီများအတွက် အကြမ်းဖျဥ်းပျမ်းမျှရမှတ်များမှာ-
| Number of companies | Average scores (2019 final scores in brackets) |
|
| Top 10 | 10 | 47% (50%) |
| Publicly listed companies | 6 | 29% (32%) |
| Financial Institutions (*) | 36 | 8% (11%) |
| Privately owned companies | 182 | 4% (4%) |
| Public companies | 66 | 3% (3%) |
| State-owned enterprises | 23 | 2% (3%) |
(*) Financial institutions are also included in the scores for listed, private (*) ဘဏ္ဍာရေးနှင့်ဆိုင်သော အဖွဲ့အစည်းများသည် စာရင်းပြုစုထားသော ပုဂ္ဂလိကနှင့် အများပိုင် ကုမ္ပဏီများ၊ နိုင်ငံတော်ပိုင် စီမံကိန်းနှင့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အခြားသော သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများ၏ အမှတ်စာရင်းများတွင်လဲ ပါဝင်ပါသည်။